naar victoria cross pagina - naar homepage


William Barnard Rhodes-Moorhouse (1887 - 1915)
Victoria Cross -
26 april 1915 te Kortrijk, België

Personalia

Naam: Rhodes-Moorhouse, William Barnard
Geboren: 26 september 1887 te Londen, Engeland
Overleden: 27 april 1915 te Merville, Frankrijk
Rang: Luitenant
Onderdeel: 2 Squadron, Royal Flying Corps
Nationaliteit: Britse


Luitenant William Barnard Rhodes-Moorhouse, geboren op 26 september 1887 te Londen, was de eerste piloot die tijdens de Eerste Wereldoorlog een Victoria Cross zou ‘winnen’.

William was de oudste zoon van Edward Moorhouse en Mary Ann, de kleindochter van een Maori-opperhoofd. In 1884 emigreerde het echtpaar vanuit Nieuw-Zeeland naar Engeland, en het vestigde zich in Northamptonshire. Het gezin was gelukkig, zeer welgesteld en financieel totaal onafhankelijk. In deze beschermde omgeving groeide William samen met zijn jongere broer en twee jongere zussen op.

Zijn vader probeerde hem te interesseren voor paarden, maar William had slechts interesse voor techniek, snelheid en alles wat daar verder mee te maken had. Deze interesse had ook gevolgen voor zijn opleiding, want hoewel hij toegelaten werd tot de Universiteit van Cambridge, kon hij zich hier niet handhaven en later zei hij hierover dat dit ‘een totaal verloren periode tijdens zijn jeugd was geweest’.

In 1909 kreeg zijn enthousiasme voor snelheid en techniek een totaal nieuwe dimensie, namelijk vliegtuigen en het vliegen hierin. Het duurde dan ook niet lang voordat hij zich aanmeldde bij de Royal Aero Club, en in 1911 wist hij uiteindelijk zijn vliegbrevet te halen. Eind 1911 ging hij naar Amerika en nam daar in zijn Blériot deel aan diverse vliegraces. Dit deed hij overigens met veel succes. Zo vloog hij vele duizenden dollars bij elkaar en wist hij zelfs de prestigieuse ‘Harbour Prize’ van San Francisco te winnen.

In 1912 keerde hij terug naar Engeland. Daar nam hij deel aan vele vliegshows, en verzorgde hij regelmatig demonstraties. Aan het eind van ditzelfde jaar vloog hij met zijn vrouw Linda en een journalist over het Kanaal, en hij was daarmee de eerste piloot die deze oversteek met twee passagiers maakte.

Op 24 augustus 1914 nam William Rhodes-Moorhouse dienst als 2e luitenant bij het Britse ‘Royal Flying Corps’. Omdat er een groot tekort was aan piloten aan het front, werd hij in maart 1915 vervolgens overgeplaatst naar 2 Squadron, dat was gedetacheerd in Merville in Frankrijk.

Op 26 april 1915 kreeg 2 Squadron het bevel om de omgeving van Roubaix en het spoorwegknooppunt bij Kortrijk te bombarderen. Enkele dagen eerder hadden de Duitsers namelijk hun eerste gasaanval geplaatst waarmee de 2e slag om Ieper was begonnen. Ook waren er vele Duitse troepen onderweg naar het front, en de squadrons van het Britse Flying Corps hadden opdracht gekregen om zoveel mogelijk schade toe te brengen aan spoorwegen en stations.

Nét na 15.00 uur in de middag van 26 april 1915 steeg William Rhodes-Moorhouse in zijn BE2b No.687 op van het vliegveld van Merville om Kortrijk te bombarderen, dat zo’n 50 km achter de vijandelijke linies lag. Om gewicht te besparen vloog hij deze missie zonder zijn vaste waarnemer Sholto Douglas.

De BE2b was bewapend met een ‘100-ponder’, en William wist dat hij met deze bom relatief weinig schade kon toebrengen, tenzij hij deze bom vanaf geringe hoogte kon afwerpen. Het risico dat hij hierbij zou lopen was groot vanwege de Duitse verdediging rond het station van Kortrijk.

Ondanks dit enorme risico, daalde William bewust tot een hoogte van zo’n 90 meter en wist zijn dodelijke lading te lossen op de spoorlijn, nét ten westen van het station van Kortrijk. Door de explosie en het feit dat William zo laag vloog, werd zijn toestel geraakt. William moest zijn uiterste moeite doen om zijn toestel weer onder controle te krijgen. Hij werd daarbij vanaf de grond van alle kanten onder vuur genomen, waardoor William door een kogel in zijn dij werd geraakt. Hevig bloedend wist hij nog steeds zijn toestel onder controle te houden en daalde vervolgens naar een hoogte van zo’n 30 meter in de hoop meer snelheid te winnen en vervolgens in het wolkendek te verdwijnen.

Maar juist op deze hoogte werd hij wederom geraakt, ditmaal in zijn hand en onderbuik. Maar hij wist, ondanks deze zware verwondingen en de shock die hij had opgelopen, na zo’n 35 minuten toch de thuisbasis in Merville te bereiken. Eenmaal geland werd hij voorzichtig uit zijn zwaar gehavende toestel getild.

Vóórdat hij enige medische zorg toeliet, bracht hij eerst nog verslag uit aan zijn superieuren. Zijn waarnemer Sholto Douglas, die later Vice Marshall bij de Britse Royal Air Force zou worden, schreef later over deze gebeurtenis: ‘’Toen we hem uit zijn toestel tilden en zijn zware verwondingen zagen, waren we verbaasd dat hij nog terug had weten te komen’’.

Nadat Rhodes-Moorhouse zijn rapport had opgemaakt en vervolgens verslag had uitgebracht aan zijn commandant, werd hij aan zijn zware verwondingen geholpen. Ondanks de medische zorg stond het vast dat hij stervende was.

Juist voor 14.30 uur op de 27e april 1915, met zijn vriend Maurice Blake aan zijn bed en een brief van zijn vrouw onder zijn kussen, overleed William Rhodes-Moorhouse op 27-jarige leeftijd aan zijn eerder opgelopen verwondingen. Geheel volgens zijn laatste wil werd zijn lichaam naar Engeland overgebracht en bijgezet op het landgoed van de familie in Dorset.

Net voor zijn laatste missie had William enkele brieven voor zijn familie geschreven, die pas ná zijn dood verstuurd mochten worden. Één van deze brieven was gericht aan zijn zoontje, waarin hij hem meedeelde dat hij op een missie zou gaan, waarvan hij waarschijnlijk niet meer zou terugkeren. ‘Ik hoop’, zo schreef hij in deze brief, ‘mijn plicht hiermee te hebben gedaan en zo de oorlog enigszins te hebben bekort’.

Dit verhaal heeft overigens nog een triest vervolg. Op 6 september 1940 werd zijn zoon, Flying Officer William Rhodes-Moorhouse jr., tijdens de Slag om Engeland neergehaald en net als zijn vader overleed hij op de veel te vroege leeftijd van 26 jaar ten gevolge van opgelopen verwondingen tijdens zijn gevechtsactie. Zijn as werd later uitgestrooid over het graf van zijn vader, William Rhodes-Moorhouse VC.

Geraadpleegde bronnen
‘The Register of the Victoria Cross’ uitgegeven door This England 1997
‘VC’s of the First World War – the Somme’ van Gerald Gliddon
‘Monuments to Courage’ van David Harvey
‘Victoria Cross Heroes’ van Lord Micheal Ashcroft
‘The Victoria Cross’ van Peter Duckers
‘Victoria Cross - WW1 Airmen and Their Aircraft’ van Alex Revell
‘For Valour’ van Bryan Perrett uitgegeven door Weidenfeld & Nicholson 2003
‘For Valour – The VC Courage in Action’ van John Percival

Speciale dank gaat uit aan medewerkers en forumleden van:
het forum over het Victoria Cross : www.victoria-cross.com/forum 
en het forum over de oorlogsgeschiedenis van de 20e eeuw: worldatwar.nl/forum 
en vooral dank aan mijn vriend Pierre GG voor zijn hulp en research.

 © 2008 - Hans Molier. De auteursrechten van bovenstaand artikel berusten bij de auteur. Voor gehele of gedeeltelijke overname is dan ook uitdrukkelijk schriftelijke toestemming vereist van de auteur.

  naar victoria cross pagina - naar homepage


eXTReMe Tracker