naar homepage


Piëta's op Franse Eerste Wereldoorlog monumenten 

Fotografie van Waldemar Ysebaert


De Nederlandse journalist/fotograaf  WaldemarYsebaert fotografeert met grote passie de monumenten die de Fransen oprichtten na de Eerste Wereldoorlog. Deze fotoserie laat beelden zien waarin verdriet en verlies centraal staan. Verschillende ervan zijn gebaseerd op de Renaissance-kunstvorm Piëta, die Maria en de gestorven Christus als onderwerp heeft. Beeldhouwers vertaalden dit gegeven in treurende weduwen en moeders met in hun armen hun man of zoon die is omgekomen in de Grote Oorlog.

Arques (Pas-de-Calais) Bijna 36.000 Franse gemeenten richtten een monument
op om de gevallenen uit de Eerste Wereldoorlog te herdenken.

Péronne (Somme) Zelfs de boerenzonen uit de Pyreneeën ontkwamen niet aan
de oproep om in de modderige Noord-franse loopgraven te dienen.

Chaumuzy (Marne) De namen op de monumenten staan op alfabetische volgorde.
Soms zijn de jaartallen waarin de slachtoffers omkwamen toegevoegd.

Azannes-et-Soumazannes (Meuse) Vrouwen speelden een allegorische rol
in de Franse beeldhouwkunst van de 19e en het begin van de 20e eeuw.
Kunstenaars lieten zich na de Eerste Wereldoorlog door dit thema inspireren.

Quillon (Aude)


St. Floris (Pas-de-Calais) Ook gewone vrouwen, vooral weduwen, kregen
een prominente plaats op de sokkels om hun mannen te eren.

Sillery (Marne) De pijnlijke werkelijkheid liet bijna geen ruimte om heldendom,
moed en overwinning te herdenken.

Péronne (Somme) Sommige beeldhouwers, zoals Paul Auban, voegden haat en woede aan hun werk toe.

Langres (Haute-Marne) De kunstenaars kozen voor een klassieke aanpak.

Laventie (Pas-de-Calais) Oorlogsmonumenten zijn in verschillende categorieën in te delen.
Veel monumenten tonen de piëta. Een dode of stervende soldaat in de armen van
een treurende echtgenote of moeder. Een piëta is geïnspireerd op Maria en de dode Christus.

Aire-sur-la-Lys (Pas-de-Calais)

Belcaire (Aude)

Stenay (Meuse)

Roquemare (Gard) De weduwe of moeder is soms vervangen door een victorieuze engel.

Signy-sur-l'Abbeye (Ardennes) Marianne, symbool van de Franse Republiek, zweeft door de lucht.

Steenwerck (Nord) Het monument in Steenwerck toont een dramatisch tafereel. Soldaten in het
heetst van de strijd vallen over elkaar heen.

Steenwerck (Nord) Monumenten laten de moed, het patriottisme, maar ook de pijn, het gevecht en de verslagenheid van de soldaten zien.

Paris (Ville-de-Paris) De Franse Adrianhelm(Casque Adrian) als symbool voor de gevallen soldaat.

La Targette (Pas-de-Calais) een piëta met twee soldaten.
Het monument is opgericht voor Tjechische vrijwilligers.

Vimy (Pas-de-Calais) Vanwege z'n afmetingen en architectuur een van de meest imposante
oorlogsmonumenten in Frankrijk. Het is opgericht op de heuvel van Vimy. Een treurende
vrouw domineert de voorkant van het monument commémoratif du Canada.

Vimy (Pas-de-Calais) Beeldengroep getiteld: Eerbied voor de gevallenen.
Het is een deel van het Vimy-monument.

Verdun (Meuse) In 1916 gaf de Nederlandse afdeling van het Verbond van Neutrale Landen
kunstenaar Augste Rodin opdracht om een beeldhouwwerk te maken voor de glorie van Frankrijk.

Nomeny (Meurthe-et-Moselle) Verschillende monumenten herdenken niet
alleen soldaten, maar ook burgerslachtoffers.

Nomeny (Meurthe-et-Moselle)

Saint-Geniez-d'Olt (Aveyron) Geen twijfel dat katholieke gemeenten een religieus kruis op hun
monumenten wilden (let op de vrouw die het kruis omarmt.)

Rethel (Argonne) De monumenten, ook al hebben ze een funérair karakter, zijn leeg.
De doden zijn begraven op plaatselijke en militaire kerkhoven.

Oberhaslach (Bas-Rhin) Piëta in het Bas-Rhin departement.

 Strasbourg (Bas-Rhin) Het monument van Straatsburg, op de Place de la République
kan gezien worden als een poging tot verzoening tussen Frankrijk en Duitsland.

Strasbourg (Bas-Rhin)

 Arques (Pas-de-Calais) Burgers hebben geen aandacht voor het oorlogsmonument als het markt is.
De kooplui bouwen hun kramen om de beelden heen.

© 2009 - Waldemar Ysebaert. De auteursrechten van bovenstaande foto's berusten bij de fotograaf. Voor gehele of gedeeltelijke overname is dan ook uitdrukkelijk voorafgaande schriftelijke toestemming vereist van WaldemarYsebaert.  Ook vragen en opmerkingen kunnen via dit emailadres aan hem worden voorgelegd.

AUX MORTS 1914 -1918
Aangrijpend eerbetoon aan de Franse soldaten in het fotoboek van Waldemar Ysebaert over Franse monumenten uit de Eerste Wereldoorlog

 
      
 

Het fotoboek Aux Morts 1914-1918 geeft een indringend overzicht van de monumenten die de Fransen na la Grande Guerre voor hun gesneuvelde zonen hebben opgericht. Het accent in dit boek ligt op de monumenten die met overheidssubsidie en/of op basis van openbare intekening in vrijwel elke Franse commune in de jaren twintig van de vorige eeuw verrezen. Het ging om een aantal van bijna 36.000.

Soms gaat het om kunstwerken waarbij kunstenaars en architecten flink uitpakten, maar meestal betreft het een eenvoudige obelisk of een in serie geproduceerde poilu die uit de catalogus van een ijzergieterij werd besteld.

Journalist Waldemar Ysebaert (1956) heeft de afgelopen jaren honderden monumenten in een groot aantal departementen vastgelegd en brengt details en symboliek treffend in beeld: treurvrouwen gebogen over stervende poilus worden afgewisseld door soldaten die handgranaten werpen of de Pickelhaube vertrappen.

De coq gaulois, symbool van Frankrijk kraait in het boek de victorie en ook heldin Jeanne d'Arc die na de oorlog meerdere malen op een herdenkingssokkel werd geplaatst, ontsnapte niet aan zijn aandacht.

Op alle monumenten staan de namen van de gesneuvelden uit de betreffende plaats. Namen komen vaak meer dan een keer voor. Meerdere slachtoffers uit één familie zijn geen uitzondering.

In Nomeny fotografeerde Ysebaert een monument dat voor de burgerslachtoffers werd opgericht. Aandacht is er ook voor nationale commemoratieve monumenten, zoals Les Fantômes van beeldhouwer Paul Landowski op de Butte de Chalmont, de beeldengroep van het Ossuaire de Navarin van Maxime Réal del Sarte, het monument voor de Canadezen in Vimy en het monument À la gloire de l'armée Française, dat de omslag van het boek siert.

Aux Morts 1914 -1918 is een kleurrijk en aangrijpend eerbetoon aan de poilus die zijn uitgebeeld in graniet, marmer en gietijzer die soms de kleur meekregen van hun uniform: blue horizon. Waldemar Ysebaert voegt nog steeds monumenten aan zijn 'collectie' toe. Hij geeft ook lezingen over het onderwerp. Het zijn 'het verdriet' en 'het verlies' die hem inspireren, zo zegt hij in een interview met De Gelderlander.

Colofon Tekst en foto's: Waldemar Ysebaert │80 pagina's met 130 full colour foto's│formaat 20x25 cm │

prijs softcover 20,50 euro


Bestellen of bekijken? Klik hier:
Aux morts 1914-1918 
Bestellen kan ook rechtstreeks bij de auteur: wpysebaert@gmail.com

naar homepage


eXTReMe Tracker