naar homepage


Erwin Blumenfeld -
Duits soldaat in de Eerste Wereldoorlog


Erwin Blumenfeld (1897-1969), de later wereldberoemd geworden modefotograaf, is in 1917 een dan 19 jaar oude joodse dienstplichtige in het Duitse leger in Frankrijk. Hij werd opgeleid als ambulancechauffeur en later te werk gesteld als administrateur van Feldfreudenhaus 209, een bordeel van de Duitse leger in de Franse stad Valenciennes. Zijn belevenissen staan beschreven in zijn schitterende autobiografie Durch tausendjährige Zeit (1976), in 1980 in Nederland uitgebracht onder de titel Spiegelbeeld.
 
Zelfportret van Erwin Blumenfeld (1933)
De tekst op de foto luidt: Met hartelijke groeten
uit het gedachten concentratiekamp

Hieronder zijn drie hoofdstukken te lezen uit zijn boek waarin hij op hilarische wijze zijn opleiding als soldaat, zijn ervaringen als ambulancechauffeur aan de Chemin-des-Dames en zijn belevenissen als administrateur in het deprimerende bordeel beschrijft:

 
Een Heldenleven

 
Lijkenkoetsier

 
Veldbordeel 209 / Feldfreudenhaus 209

In 1918 deserteerde Blumenfeld uit het Duitse leger en kwam in Amsterdam terecht. In de jaren twintig dreef hij een lederwarenwinkel in de Amsterdamse Kalverstraat, wat een zakelijke mislukking werd. In die periode begon Erwin Blumenfeld te fotograferen. Hij vroeg een aantal van zijn vrouwelijke klanten voor hem te poseren en maakte schitterende portretten en fotostudies, waarbij hij voor die tijd ongebruikelijke technieken hanteerde.

In ‘Spiegelbeeld’ staat ook beschreven hoe hij op 29 augustus 1929 in Zandvoort door de marechaussee gearresteerd werd omdat hij het bovendeel van zijn badpak naar beneden had getrokken. Hoewel hij - als joodse Duitser - met een Nederlandse getrouwd was, kwam hij hierna niet meer in aanmerking voor het Nederlanderschap – hij had een strafblad.

Krankzinnig genoeg is er een foto bewaard gebleven van
de arrestatie van Erwin Blumenfeld in Zandvoort.

In 1936 verhuisde hij naar Parijs waar hij werkte als beroepsfotograaf. Hij kreeg daar zijn eerste publicaties van portretten en reclamefoto's. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd Blumenfeld in Frankrijk geïnterneerd. Hij komt uiteindelijk terecht in het beruchte concentratiekamp Le Vernet d'Ariège, dat stamde uit de Eerste Wereldoorlog toen het een krijgsgevangenenkamp was. Blumenfeld weet echter nog juist voordat hij op de trein naar Duitsland wordt gezet, via Marseille naar Amerika te vluchten.

Erwin Blumenfeld - titel: New York 1942

In New York begon zijn loopbaan als modefotograaf voor Life, Harper ’s Bazaar en Vogue.  Hij groeide in de jaren vijftig uit tot een van de meest succesvolle (mode)fotografen van de wereld. In de zestiger jaren keerde Blumenfeld terug naar Europa waar hij twee weken na het voltooien van zijn autobiografie overleed.


  naar homepage


 

eXTReMe Tracker